Me. Geen bezittelijk voornaamwoord, wel het stomste woord van het jaar volgens de verkiezing “Weg met dat woord!” van het Instituut voor Nederlandse Lexicologie. Je kon woorden nomineren die je echt stom vindt. Uit alle inzendingen werd er dan een selectie van tien zogeheten stomme woorden gemaakt, waarop je vervolgens je stem kon uitbrengen. Leuk, dacht ik. Mooi moment om het stomme woord “neger” te verbannen. Heel Holland stemt…niet.
Natuurlijk kan dat aan van alles liggen hè. Bijvoorbeeld dat er teveel stomme woorden zijn, de mensen kennen het initiatief niet, me 1350 Facebook vrienden zijn toch echt te weinig om het woord op z’n minst te nomineren, het woord is niet leuk genoeg om te worden geselecteerd, het woord is cultureel erfgoed en ga zo maar door.
Ik snap het niet. Vandaag de dag is racisme helaas nog steeds actueel. Met name dankzij die “neger van een Zwarte Piet” die ook maar niet snel genoeg lijkt te verdwijnen. Zelfs voor de aller moedigste is loslaten moeilijk, dat begrijp ik ook wel. Vooral als het iets is waarmee je bent grootgebracht, want dat is dan jouw waarheid. Wat moet je als jouw realiteit niet dè realiteit blijkt te zijn? Dat wil niemand, stel je voor!
Mijn realiteit is dat ik word aangesproken met de racistisch term “neger”. Een term dat naar niks anders refereert dan naar een paar hele zwarte bladzijdes. Bladzijdes waar met name blank Nederland zich van distantieert als de Afro-gemeenschap dit bespreekbaar maakt. De voornaamste reden die me oren horen is dat het te lang geleden zou zijn of dat de opvolgende generaties niet verantwoordelijk zijn voor de daden van hun voorouders.
Ik snap de weerstand in dit antwoord wel. Ik zou ook niet verantwoordelijk willen zijn voor een strafbaar feit dat ik niet heb gepleegd. Het is net als het laten van een harde scheet in een volle kamer. Iedereen hoort het. Iedereen, inclusief de dader, kijkt elkaar verwijtend aan en wappert de geur aan de kant alsof de stank dan weggaat. Negen van de tien keer claimt niemand de losse flodder. Het belangrijkste in zo’n kamer is op dat moment niet wie het heeft gedaan. Het is veel belangrijker om ervoor te zorgen dat de rotte geur je lichaam niet binnendringt en zo je welzijn aantast.
Het antwoord van me geschiedenis leraar op de waarom-herdenken-we-nog-altijd-de-Tweede-Wereld-oorlog-vraag is me altijd bijgebleven. ‘ Omdat ons dit nooit meer mag gebeuren’, zei me leraar met compassie. Het niet erkennen van wereldgeschiedenis maakt dat mensen onwetend zijn. Het beneficiaire benaderen van deze geschiedenis laat ruimte in deze samenleving voor het gebruik van termen die stammen uit een racistische periode. Waarom wil je dat in stand houden? Waarom is “me” een irritanter incorrect woord van de spreektaal dan “neger”. Waarom maak ik me zo druk om deze verkiezing alsof de samenleving het me na de verkiezing nooit meer zal zeggen. Wie zal ’t zeggen?